‘Deur dicht!’ ‘Doe de deur eens dicht!’ ‘Ik wil graag dat je de deur dicht doet’ ‘Wil je a.u.b. de deur dicht doen?’ ‘Mag de deur misschien dicht’? De inhoud van deze boodschap is hetzelfde, het effect zal echter steeds anders zijn. Of zoals de Fransen zeggen ‘c’est le ton qui fait la musique’.

Patronen

Timothy Leary, een Amerikaans psycholoog en onderzoeker uit de jaren ’60 heeft onderzocht hoe we elkaar beïnvloeden in de communicatie en samenwerking. Er ontstaan interactiepatronen tussen mensen rondom 2 vragen:

  1. Wie is leidend en wie volgt?
  2. Ben je gericht op de taak of op de relatie? Oftewel ben je ik of wij gericht?

Het gaat hierbij dus niet om persoonlijkheidskenmerken maar om de manier waarop je iets zegt, de expressiekant van de communicatie. Hier komen de non-verbale aspecten om de hoek zoals bijvoorbeeld intonatie, oogcontact en houding.

Combinaties van de factoren leiden tot vier hoofdstijlen:

  • De Boven-Samen stijl, ofwel de houding van de welwillende figuur die het meestal goed met de ander voor heeft, maar wel op een autoritaire manier, waarvan een zekere dwang uitgaat. De familie-patriarch, maar ook de entertainer passen goed in dat plaatje. De houding en uitstraling van deze stijl is: “Ik bedoel het goed, maar je moet wel naar mij luisteren!”
  • De Boven-Tegen stijl, de regelaar, de dictator, soms agressief, altijd voor­schrijvend, weinig of niet aanvoelend. Enig sarcasme is met deze communicatiestijl niet vreemd, noch het werken met negatieve sancties. De uitstraling is: “Zo moet het, en niet anders! En waag het niet om me tegen te spreken.”
  • De Onder-Samen stijl is aardig, welwillend, ja-knikkend en altijd bereid om mee te werken en te volgen; een gezelschapsmens. In eerste instantie een ideale werknemer en onder­geschikte. Houding: “Zeg jij maar wat ik moet doen, ik sta klaar.”
  • De Onder-Tegen stijl: analyserend, risico-mijdend, conflict-mijdend. “Ja maar …, als de wolken naar beneden komen …, dan …” In feite dus een nee-zegger. Naast het soms uitsteken­de analyseren is er het klageri­ge, afstandhoudende en vooral ook het langzame in dit gedrag wat irritatie opwekt.

In het plaatje zie je dat deze stijlen van communiceren een complementaire stijl oproepen.Hier kunnen we dus gaan kiezen, wat willen we bereiken? Wat zijn lastige situaties en hoe kunnen we die beïnvloeden?

Meegeven of tegendruk geven?

Als we ons realiseren dat er een emotionele gesteldheid achter lastig gedrag schuilt, wordt het gemakkelijker om enige afstand te nemen en te kiezen voor een juiste reactie: gedrag waardoor we niet in een complementaire situatie terechtkomen waarin de ander beloond wordt voor zijn of haar gedrag. Dat heeft geen zin, want daarmee bevesti­gen we alleen maar een situatie van meer-van-hetzelfde, naar twee kanten toe. Niet meegeven dus, tenzij we daar bewust voor kiezen.

Exact hetzelfde doen is ook niet gewenst, want dat stelt de ander zelden of nooit gerust en wordt als tegendruk ervaren. Het oog-om-oog-tand-om-tandprincipe is meestal funest voor de relatie met de andere partij en kan in voorkomende gevallen tot polarisatie leiden. Noch meegeven, noch tegendruk geven heeft dus het gewenst effect.

Judo of AAA

Judo heeft de kwaliteit dat de ander op een zachte doch overtuigende manier wordt ontwapend. De essentie van deze methode ligt erin dat de ander erkend wordt als respecta­belpersoon. Door hem aandacht te geven, en op een aantal punten op één lijn te gaan zitten, bijvoorbeeld met betrekking tot datgene wat voor hem heel erg belangrijk is, wordt de achterliggende zorg erkend en ondersteund. Daardoor krijgt een moeilijk persoon die aandacht die voor hem broodnodig is. Een stuk ontwapening is het gevolg, immers er is begrip voor hem en voor zijn zorgen. Daarna is het des te gemakkelijker invloed uit te oefenen op de ander, omdat er een relatie is ontstaan waarin men op dezelfde golflengte opereert, waardoor een stuk gelijkwaardig­heid is ontstaan. Er is een ‘match’ en dat is het wezenlijke geheim van deze methode!

Aandacht geven = Actief luisteren en begrip tonen

Afstemmen = Op één lijn komen

Assertief zijn = Duidelijk eigen standpunt geven

President Lincoln werd ooit gevraagd waarom hij aan het eind van de Burgeroor­log de zuiderlingen gratie verleende:

“Mr. President, don’t you want to destroy your enemies?”

Lincoln: “Is that not what I do when I make them my friends?”

Oefenen met een acteur

Wil je meer invloed in een gesprek? Wil je daadkrachtiger overkomen? Wil je juist mee inbreng of meer initiatief van de ander? Of minder weerstand in de samenwerking? De Roos van Leary is een krachtig model als je het inzet samen met een trainingsacteur of -actrice. Het zijn lessen die deelnemers in mijn trainingen zich jaren later nog herinneren en waar ze veel aan hebben gehad in de dagelijkse werkpraktijk voor het doorbreken van niet-effectieve interactiepatronen

Gratis online trial

Wil je weten hoe jij overkomt op anderen? Hoe jij lastige patronen in de samenwerking kunt doorbreken? Ik nodig je uit op mijn GRATIS ONLINE trial, opgeven kan via de contact pagina #persoonlijkeontwikkeling #nonverbalecommunicatie #wederzijdsebeïnvloeding #roosvanleary #interactiepatronen #trainingsacteur #vrouwmetzielenzakelijkheid #henstraining

workshop VROUW MET ZIEL EN ZAKELIJKHEID

#persoonlijkleiderschap #vrouwelijkeprofessionals #training #coaching #systemischwerken #vrouwlijkleiderschap #zelfkennis #gratisonlinetrial #henstraining #goirle